ΤΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΛΩΝ 1955-1959
Με νόμο που θέσπισαν οι Άγγλοι τον Ιούλη του 1955 εφάρμοσαν την προσωποκράτηση χωρίς δίκη. Έτσι λειτούργησαν τα κρατητήρια Πύλας, Κοκκινοτριμιθιάς , Πολεμίου, Πυροϊου, Ομορφίτας και άλλα, ενω στις Κεντρικές φυλακές εγκλείονταν οι κατάδικοι. Τα κρατητήρια έκλεισαν τον Φεβράρη του 1959. Πολλοί θυμούνται την συναισθηματικά φορτισμένη πανηγυρική έξοδο των κρατουμένων και τα πανώ με τα συνθήματα που κρατούσαν.
HIS EXCELLENCY THE ACTING GOVERNOR OF CYPRUS
Ομαδικό ένταλμα σύλληψης ημερομηνίας 3.9.1955
Με τυπικότητα που ξεπερνά και τη διαδικασία απόλαυσης του απογευματινού τσαγιού, ο εξοχότατος ο Άγγλος ACTING GOVERNOR –πολύ επιβλητικό, αλήθεια, αυτό το ACTING- Ρ.Π. Άρμιτεητζ, της τότε Αγγλικής Διοίκησης παραθέτει στο έγγραφο της 3ης Σεπτεμβρίου 1955, λίγους μόνο μήνες μετά την έναρξη του Αγώνα της ΕΟΚΑ, όλες τις δικαιολογί ες για τη χρησιμοποίηση του κάστρου της Κερύνειας σα χώρο φυλάκισης ατόμων, αφού οι κεντρικές Φυλακές στη Λευκωσία δεν είχαν τη ζητούμενη χωρητικότητα. Το έγγραφο υπογράφει κάποιος Sgd J.W.Sykes εκ μέρους του Acting Κυβερνήτη. Με απόφαση της ημερομηνίας 15 Ιουλίου 1955 η Κυβέρνηση θέσπισε ο νόμο που προνοούσε προσωποκράτηση χωρίς δίκη και δημιουργία κρατητηρίων. Σύμφωνα με τον έκτακτο αυτό νόμο, η αστυνομία μπορούσε να συλλάβει οποιονδήποτε και να τον κρατήσει χωρίς δίκη με διάταγμα που εκδιδόταν με εντολή του Κυβερνήτη και υπογραφή του Διοικητικού Γραμματέα.
Πρώτο κρατητήριο ήταν οι Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας και στη συνέχεια το μεσαιωνικό κάστρο της Κερύνειας. Μετά από απόδραση 16 αγωνιστών της ΕΟΚΑ από το κάστρο ιδρύθηκαν στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Κοκκινοτριμιθιά, κι αργότερα στην Πύλα, στο Πολέμι, την Αγύρτα, το Μάμμαρι, το Πυρόι.
Ογδοντατέσσερα άτομα είναι στη λίστα της σύλληψης και φυλάκισης. Ανάμεσά τους και ο Μάρκος Δράκος. Οι Λαρνακείς δεν αποτελούν εξαίρεση.
Στις φωτογραφίες που αναρτούμε Λαρνακείς κρατούμενοι από το αρχείο της οικογένειας Κόκου Θεμιστοκλέους , ο οποίος έκανε στα κρατητήρια Πύλας, Κοκκινοτριμιθιάς, στις Κεντρικές Φυλακές και στο κάστρο της Κερύνειας. Μία φωτογραφία μας παραχωρήθηκε από τη Ρέα Χιόνα.
Λούης Περεντός
