Ο Αθλητισμός στη Λάρνακα κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας.
Η παρουσίαση αυτή θα προσπαθήσει να δώσει την εικόνα της αθλητικής κίνησης στη Λάρνακα από τη χρονιά που αρχίζει η Αγγλοκρατία το 1878 μέχρι τη δημιουργία του Κυπριακού Κράτους το 1960. Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορούν να καλυφθούν όλες οι πτυχές του θέματος σε βάθος.
Η σχετικά μεγάλη χρονική περίοδος των 72 χρόνων που καλύπτεται και η περιορισμένη χρήση της φωτογραφίας αποτελούν εμπόδια στη σφαιρική και άκρως αντικειμενική αντιμετώπιση του θέματος. Οι δύσκολες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες και τα μεγάλα εθνικά προβλήματα διαφαίνονται από τις διοργανώσεις και τα συμβάντα.
Τον κύριο λόγο στα αθλητικά γεγονότα είχε μια μικρή μερίδα του πληθυσμού που διοικούσε τους Γυμναστικούς και τους Αθλητικούς συλλόγους. Φίλιος Ζαννέτος, Ν.Ι.Δημητρίου, Κλεόβουλος Μεσολογγίτης, Ευάγγελος Χατζηιωάννου, Κώστας Αλκίδας, Δημήτριος Ν. Δημητρίου, Ζήνων Δ.Πιερίδης, Οδυσσέας Ευρυβιάδης, Νίκος Δ. Δημητρίου, Γ. Γεωργιάδης, Μ.Οικονομάκης, Γ.Αραδιππιώτης, Δημήτρης Τσέπης, και άλλοι.
Τα εκπαιδευτήρια ήταν η βασική πηγή εξασφάλισης αθλητών και οι διοργανωτές πολλών αθλητικών συναντήσεων. Το Παγκύπριο Εμπορικό Λύκειο και η Αμερικανική Ακαδημία έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αθλητική ζωή της πόλης. Την προσφορά τους είχαν και οι Τούρκοι και Αρμένιοι της Λάρνακας.
Κυρίαρχο στοιχείο είναι και το γεγονός ότι η Αγγλική Διοίκηση είχε επιβάλει πολλούς περιορισμούς. Για κάθε αγώνα ή εκδήλωση στα γήπεδα έπρεπε να εξασφαλίζεται εκ των προτέρων η γραπτή άδεια του Τοπικού Διοικητή, μέσω του Διοικητικού Συμβουλίου του Γ.Σ.Ζ. Αρκετές ήταν οι φορές που ακυρώνονταν συναντήσεις με σκοπό την αποφυγή έκτροπων ή εθνικών εκδηλώσεων. Όταν για παράδειγμα θέλησε ο Γ.Σ.Ζ. να τοποθετήσει για πρώτη φορά μεγάφωνα στο γήπεδο, οι Άγγλοι έδωσαν έγκριση με τον όρο ότι θα χρησιμοποιούνταν μόνο για την ανακοίνωση αποτελεσμάτων των αγώνων. Σημειώνω τις συχνές αντιπαλότητες μεταξύ των σωματείων για θέματα προπόνησης, διαφορετικών φρονημάτων, καθώς και διεκδίκησης ποδοσφαιριστών.
Tο ποδόσφαιρο λόγω της φύσης του ήταν πάντα στο προσκήνιο και η συνεχής αντιπαλότητα των σωματείων δημιουργούσε συχνά εντάσεις, διαρροές, μετακινήσεις και πολλά άλλα.
Από το 1941 μέχρι το 1944 αραίωσαν οι ποδοσφαιρικές και αθλητικές συναντήσεις λόγω του πολέμου. Λίγο αργότερα, με την πολιτική/κομματική διαφοροποίηση μερίδας του λαού, άρχισαν να ιδρύονται κι άλλα σωματεία, τα καλούμενα ‘αριστερά’. Προβλήματα υπήρξαν και κατά την περίοδο του απελευθερωτικού Αγώνα 1955-1959, όπου οι Άγγλοι πρόβαλλαν διάφορες δυσκολίες όπως κλείσιμο γηπέδων κ.α.
Πολλά ήταν και τα οικονομικά προβλήματα που ανάγκαζαν τόσο τον Γ.Σ.Ζ. όσο και τα Σωματεία να προκυρήσσουν εράνους ή να διοργανώνουν χορούς και παζαράκια.
Οικονομικά προβλήματα είχαν και οι αθλητές/ποδοσφαιριστές. Τα μέσα της εποχής και οι οικογενειακές ανάγκες συχνά τους ανάγκαζαν ακόμη και να μετακινούνται σε άλλα σωματεία προκειμένου να εξασφαλίσουν καλύτερη δουλειά και εισοδήματα.
Είναι μια ατέλειωτη σειρά με ονόματα αθλητών που για πρακτικούς λόγους δεν μπορούν να αναφερθούν εδώ όλοι. Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε τους μαθητές που ξεκινούσαν την προσπάθειά τους από τα σχολεία και συνέχιζαν σαν μέλη των Σωματείων και του Γ.Σ.Ζ.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες εκφράζω σε όλους τους αθλητές, στις οικογένειές τους, στο Γ.Σ.Ζ., στα αθλητικά σωματεία, στο Ιστορικό Αρχείο του Δήμου Λάρνακας, στο Ίδρυμα Φοίβου Σταυρίδη και πρωτίστως στον Ανδρέα Χατζηβασιλείου, τον βασικό ιστορικό του Κυπριακού αθλητισμού.
Κλείνοντας θέλω να υποβάλω στα Αθλητικά Σωματεία της Λάρνακας και στον Γ.Σ.Ζ. ότι η συντήρηση, αρχειοθέτηση και προβολή του υλικού που έχουν θα συμβάλει θετικά στην ενίσχυση τής εικόνας τους και της ιστορίας του Κυπριακού Αθλητισμού.
Λούης Περεντός
