ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΣΤΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟΥ
Γνωστή ως Ιερά Μονή Σταυροβουνίου ή απλά Σταυροβούνι, είναι ένα ανδρικό Μοναστήρι και ανήκει στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου και ένας από τους τόπους στους οποίους υπάρχει τεμάχιο του Τιμίου Σταυρού.
Η ίδρυση της Μονής ανάγεται γύρω στο 327-328, όταν η Αγία Ελένη επέστρεφε από τους Αγίους Τόπους, όπου βρήκε τον Τίμιο Σταυρό του Χριστού, μαζί με τους Σταυρούς των δύο ληστών. Εκεί έγινε και η Ύψωσις του Τιμίου Σταυρού από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Μακάριο, την οποία η Εκκλησία μας εορτάζει την 14η του μηνός Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με την παράδοση, κατά την επιστροφή της, η Αγία σταμάτησε στην Κύπρο και έκτισε Ναό στο σημείο όπου με θαυματουργικό τρόπο μεταφέρθηκε ο Τίμιος Σταυρός, στο χώρο δηλαδή που σήμερα είναι κτισμένη η Μονή. Αυτό έγινε όταν ένα πρωί που είχε ξυπνήσει η Αγία, δεν βρήκε τον Τίμιο Σταυρό που είχε μαζί της, αλλά είδε λαμπρό φως να λάμπει στην κορυφή ενός μεγάλου λόφου. Εκεί βρήκε τον Τίμιο Σταυρό, και προς τιμή του έκτισε Ναό και άφησε τεμάχιο του και άλλα κειμήλια.
Φαίνεται ότι μετά από χρόνια στο εν λόγω σημείο, κτίστηκαν κάποια κελιά γύρω από τον αρχικό Ναό, διαμορφώνοντας έτσι ένα Μοναστήρι, το οποίο ονομάστηκε Ιερά Μονή του Τιμίου Σταυρού.
Εκτός από τα κύρια κειμήλια, η Μονή διαθέτει αριθμό παλαιών εγγράφων, αμφίων, σκευών, εικόνων, αγιογραφιών και άλλων αντικειμένων που μαρτυρούν την μακρά της ιστορία.
Η Ιερά Μονή εξακολουθεί να είναι επανδρωμένη με Ορθόδοξους Μοναχούς και ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Κιτίου. Τα τελευταία χρόνια έγιναν διάφορες εργασίες για την υλική αποκατάσταση της Μονής. Το 1963 έγινε από σεισμό η πτώση του μεγάλου βράχου στο ανατολικό άκρο της Μονής.
Η Μονή σήμερα τηρεί το άβατο για τις γυναίκες στον κυρίως ναό στη κορυφή του Σταυροβουνίου και στο Μετόχιο της Αγίας Βαρβάρας εκτός της Κυριακής. Αυτό καθιστά την Μονή τον μόνο άβατο χώρο στην Κύπρο. Το μοναστήρι θεωρείται ίσως ο πιο αυστηρός χώρος ασκήσεως στην Κύπρο, εφόσον ακολουθεί τον κανόνα του Μεγάλου Βασιλείου που ακολουθείται στο Άγιο Όρος.
Οι φωτογραφίες είναι από τα αρχεία των Χριστιάνας Μακνέϊλυ-ΦΑΝΗ, της Αμερικανικής Ακαδημίας Λάρνακας, του Γιώργου Σεφέρη και της Βάβας Ματθαίου.
(Πληροφορίες από το διαδίκτυο Βικιπαίδεια).
Λούης Περεντός
